Płaszcz koronacyjny z 1031r.

⚜️ Płaszcz ten królewska para, Stefan i Gizela, przekazali w 1031r. jako dar kapitule katedralnej w Székesfehérvár. Od końca XII w. służył za królewski płaszcz koronacyjny. 

⚜️ Wykonany został z sinopurpurowego jedwabiu bizantyjskiego, wyszywanego złotem motywami pokrewnymi ze sztuką dworu Ottonów.  Koncepcja haftu zrodziła się po zwycięstwie odniesionym nad Niemcami w 1030r. ( co na płaszczu zostaje oddane w postaci triumfującego Chrystusa, depczącego smoka i lwa). W 1031r. miał miejsce śmiertelny wypadek księcia Emeryka (jedynego syna i następcę tronu), co być może wpłynęło na częściową zmianę koncepcję płaszcza i umieszczenie pary królewskiej w rzędzie męczenników, a ich syna Chrystusem siedzącym na tronie. 

⚜️ Centralną postacią jest Jezus Chrystus. Obok niego z jeden strony widnieje postać Matki Boskiej, a z drugiej św. Jana Chrzciciela. Pod nimi jest rząd proroków. 
Niżej widać Chrystusa siedzącego na tronie, a po jego bokach przedstawieni są apostołowie (wewnątrz murów niebieskiego Jeruzalem). 

⚜️ W rzędzie poniżej widoczne są wyobrażenia świętych męczenników (m.in. Damian, Kosma, Pantaleon, Jerzy, Wincenty, Szczepan, Klemens, Sykstus, Korneliusz, Wawrzyniec). Między nimi, w części środkowej, pod tronowanym Chrystusem, znajdują się przedstawienia króla Stefana i królowej Gizeli, zaś ten mały chłopiec między nimi, wszystko na to wskazuje, to ich syn książę Emeryk. 

1. Płaszcz koronacyjny 

2. Rysunek płaszcza koronacyjnego pochodzącego z rozprawy Ferenca Balassa z roku 1754r. 

3. Przedstawienie św. Stefana na płaszczu koronacyjnym w koronie o kształcie obręczy.

4. Pomnik przedstawiający płaszcz koronacyjny, wykonany przez  Tibora Riegera. Pomnik znajduje się na placu Zamku Budzińskiego. 


Kamila D. Szymczak

Bibliografia:
1. Gy. Györffy, Święty Stefan I. Król Węgier i jego dzieło, Warszawa 2003.
Materiał ilustracyjny:
1. http://www.emperorcharles.org/blog/2017/12/19/the-saintly-hungarian-coronation-mantle
2. http://www.emperorcharles.org/blog/2017/12/19/the-saintly-hungarian-coronation-mantle
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Stephen_I_of_Hungary#/media/File:Portrayal_of_Stephen_I,_King_of_Hungary_on_the_coronation_pall.jpg
4. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/55/Koron%C3%A1z%C3%A1si_Pal%C3%A1st.jpg

Komentarze