Wobec postępującego kryzysu i nieudolności skrajnie prawicowego premiera Gyuli Gömbösa węgierska klasa średnia coraz bardziej fascynowała się osiągnięciami ekonomicznymi i politycznymi III Rzeszy. Szczególnie podziwiano w działaniach Adolfa Hitlera parcie ku rewizji postawień traktatu wersalskiego oraz spychanie Żydów na margines społeczny. Człowiekiem, który napędzał tę nienawiść, był Ferenc Szálasi. Założył Węgierską Partię Narodowo-Socjalistyczną, której demoniczny program inspirowany był wizytą Szálasiego w Niemczech w 1936 r. Do jego najważniejszych punktów należało: rewizje traktaty z Trianon, biedocie obiecywano wyzwolenie z "uścisku żydowskich kapitalistów" i arystokracji, chłopów zapewniano o przeprowadzeniu reformy rolnej i stworzenia "„czysto aryjskiego systemu kredytów” („by odsunąć Żydów z tego sektora”), robotników zapewniano o wyzwolenie z okowów marksizmu” i zaangażowanie ich w budowę nowych związków narodowo-syndykalistycznych oraz postulowano wyeliminowanie Żydów ze społeczeństwa węgierskiego. Hasła, trafiwszy na podatny grunt, zmobilizowały tysiące członów, rekrutujących się spośród urzędników, sfrustrowanych zubożałych intelektualistów, studentów, nisko opłacanych oficerów, robotników. Znakiem rozpoznawczym były zielone koszula i biało-czerwona opaska z widniejącym na niej strzałokrzyżem. Pozdrowieniem strzałokrzyżowóców był hasło „kitartás” (wytrwać!). W momencie ataku III Rzeszy na Polskę członkowie organizacji Szálasiego krytykowali premiera Pála Telekiego i Miklósa Hothy'ego za bierną postawę. Żądali ściślejszego powiązania Berlin - Budapeszt. W 1944r. Horthy, który chciał paktować ze wkraczającym na Węgry Sowietami, został przez Niemców odsunięty od władzy, wtedy to Szálasi stanął na czele rządu. W ciągu 163 dni jego rządów tylko w Budapeszcie wymordowano ok. 50 tys. Żydów. Od grudnia 1944r. do stycznia 1945r. nad Dunajem rozstrzelano ok, 20 tys. Żydów. Upamiętnieniem tych zbrodni pomnik "Buty na brzegu Dunaju" powstały z inicjatywy Cana Togaya i Gyuli Pauera. 29 marca 1945r. Szálasi uciekł z kraju, zabierając ze sobą koronę św. Stefana. Schwytany przez Amerykanów, został przetransportowany na Węgry, gdzie tamtejszy Trybunał Ludowy skazał go śmierć - 12 marca 1946r. został powieszony.
Herb Węgier podczas rządów strzałokrzyżowców
Flaga strzałokrzyżowców |
Buty na brzegu Dunaju, (węg. Cipők a Duna-parton). |
https://naszahistoria.pl/faszyzm-po-wegiersku-czyli-straszak-na-horthyego-szalasi-i-strzalokrzyzowcy/ar/13934481
Komentarze
Prześlij komentarz